Het ontstaan van VOKE

Vereniging Omwonenden Kasteel Eckart

IMG_7084
Kasteel Eckart

In 2006 heeft de gemeente Eindhoven een bestemmingsplan ontwikkeld dat het mogelijk zou maken om aan de Nuenenseweg, op 100 meter afstand van Kasteel Eckart, in strijd met het vigerende bestemmingsplan, hoogbouw te plaatsen (bovenste rode vlakken op kaartje). Deze gebouwen zouden hoger worden dan het kasteel. Een aantal mensen heeft toen met een handtekeningenactie geprotesteerd.

Plattegrond t.b.v. bestemmingsplannen
Plattegrond t.b.v. bestemmingsplannen

Kort daarop was er weer een handtekeningenlijst nodig voor hetzelfde plan in een andere vorm. Twee man hebben toen besloten een organisatie te vormen en zo is in januari 2007 de belangenvereniging “Vereniging Omwonenden Kasteel Eckart” kortweg: VOKE opgericht. Onder deze naam zijn we ingeschreven bij de Kamer van Koophandel met als doel: Inzet voor het behoud van de cultuur en de natuur in “De Oude Heerlijkheid Eckart”. We hebben deelgenomen aan het rechtsverkeer tot aan de Raad van State. De geplande gebouwen staan er nog steeds niet.

Oog voor (rijks)monumenten en cultuurhistorische waarden

chauffeurswoning
De chauffeurswoning

De Chauffeurswoning (Nuenenseweg 2) en het Koetshuis zijn door VOKE met succes voorgedragen voor plaatsing op de gemeentelijke monumentenlijst, waar ze nu prijken naast de rijksmonumenten in het gebied: het Kasteel, de Boerderij en de Herberg (Eeckaerde). Ook hebben we enkele straten in het gebied op de Cultuur Historische Waardenkaart toegevoegd weten te krijgen. In samenwerking met de gemeente Eindhoven en Lunet heeft VOKE ervoor gezorgd dat de poort bij de brug over de Dommel op Eckartdal, die toegang geeft tot het Eckartse Bos, of in oude benaming “De Bogten”, dagelijks geopend is. Een jaar lang is dit handmatig door leden van VOKE gedaan, nu gebeurt dit automatisch.

In 2014 heeft VOKE verhinderd dat een stukje natuurgebied bij de Orpheuslaan opgeofferd werd aan de uitbreiding van het woonwagenkampje. VOKE heeft het initiatief genomen in het verzet en een coördinerende rol vervuld tussen de zich tegen dit plan verzettende partijen: de bewoners aan de Orpheuslaan, de woonwagenbewoners, buurtbewoners, de Karpendonkse Hoeve, Trefpunt Groen Eindhoven en uiteraard VOKE zelf.

Eeuwenoude historie

Historische kaart van de Heerlijkheid Eckart
Historische kaart van de Heerlijkheid Eckart

Zoals gezegd, zijn we een belangenvereniging die zich inzet voor het behoud de natuur en de cultuur in “De Oude Heerlijkheid Eckart”, ook wel “Het eiland in de Dommel”, het gebied tussen de Dommel en de Dooigraaf. Deze begrenzing die op honderden jaren oude kaarten al herkenbaar is, begrenst nu de huidige stadswijken Oude Gracht-Oost en De Luytelaer. Het bestuurlijk centrum van de oude Heerlijkheid, met hooghe middele en leeghe jurisdictie en met een eigen galgenveld, was het kasteel Eckart.

De vereniging en haar omgeving

Huidige situatie van de Heerlijkheid Eckart (Oude Gracht Oost en de Luijtelaar)
Huidige situatie van de Heerlijkheid Eckart (Oude Gracht Oost en de Luytelaer)

VOKE heeft vele tientallen betalende leden en houdt eenmaal per jaar een jaarvergadering. Op deze drukbezochte vergadering is de laatste jaren steeds een lezing geweest over de geschiedenis van het gebied, onlangs door de stadsarcheoloog N. Arts. De vergadering wordt afgesloten met een hapje en drankje. Daarnaast organiseert VOKE wandelingen door het gebied, waarbij gewezen wordt op dat wat Oude Gracht Oost en De Luytelaer zo bijzonder maakt. Het idee hierachter is: Om iets beschermen moet je het waarderen, om het te waarderen moet je het kennen. De buurten hebben op architectonisch- historisch- en natuurgebied veel moois te bieden. In de loop der tijd heeft VOKE goede contacten opgebouwd met ambtenaren en afdelingen van de gemeente Eindhoven, Lunet Zorg, De Henri van Abbe Stichting, Trefpunt Groen Eindhoven, scholen en verschillende organisaties. In 2014 hebben we van de gemeente een Waarderingssubsidie ontvangen. De gemeente ziet ons graag als buurtvereniging en daar waar dit niet conflicteert met onze doelstellingen gaan we daar in mee. Recent project is het initiëren organiseren en faciliteren van de start van “Zorgzame Buurt”.